چطور گوش‌های گربه را تمیز کنیم؟

گربه‌ها یکی از بهترین حیوانات خانگی هستند که امروز در خیلی از خانه‌ها حضور دارند. یکی از دلایل محبوبیت این حیوانات این است که در مقایسه با سگ‌ها یا برخی دیگر از حیوانات، مستقل‌تر هستند و به رسیدگی مستمر کمتری نیاز دارند. با این وجود نمی‌توان گفت که آنها همه کارهای خود را خودشان انجام می‌دهند و مسئولیت زیادی به عهده ما نیست. تامین محیط مناسب برای زندگی، آب و غذای کافی و مفید و همچنین توجه به معاینات و اقدامات بهداشتی و درمانی گربه از جمله مهم‌ترین وظایفی است که ما در مقابل این پشمالوهای دوست‌داشتنی داریم.

یکی از ویژگی‌های گربه‌ها این است که حیوانات تمیزی هستند و زمان زیادی از روز را صرف بهداشت خودشان می‌کنند؛ اما تمیز کردن گوش‌هایشان کاری است که نمی‌توانند به تنهایی انجام دهند و بهتر است خودمان نحوه و زمان انجام این کار را یاد بگیریم. برخی افراد معتقدند که گربه‌هایی که در خانه زندگی می‌کنند نیاز به تمیز کردن گوش ندارند؛ اما بهتر است بدانیم که گوش همه گربه‌ها براساس شرایط زندگی و ویژگی‌های جسمی‌شان، در بازه‌های زمانی مختلف، آلوده می‌شود. به همین دلیل در ادامه این مطلب درباره تمیز کردن گوش گربه اطلاعات دقیق‌تری خواهیم داد.

آناتومی گوش گربه

گوش گربه مثل گوش بسیاری از جانداران از سه قسمت گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی تشکیل شده‌است. گوش خارجی یا پینا در واقع قسمت غضروفی گوش است که ما می‌بینیم که با پوست و مو پوشیده شده و مجرای گوش محسوب می‌شود. این قسمت از گوش به صورت مجزا قابل حرکت است، امواج صوتی را گرفته و از طریق کانال به پرده گوش هدایت می‌کند. مجرای گوش گربه عمیق‌تر و باریک‌تر از گوش انسان است، برای انتقال صدا بهتر عمل کرده و کمک می‌کند گربه‌ها فرکانس‌هایی رو بشنوند که انسان‌ها قادر به شنیدن آن نیستند.

گوش میانی از پرده گوش و محفظه کوچکی با سه استخوان ریز تشکیل شده‌است. گوش داخلی هم ساختار پیچیده‌ای دارد که شامل بخش حلزونی و سیستم دهلیزی می‌شود. در این بخش کانال‌های نیم‌دایره‌ای وجود دارد که پر از مایع است و برای حفظ تعادل گربه اهمیت زیادی دارد. عفونت در بخش‌های مختلف گوش می‌تواند تاثیر زیادی بر سلامتی گربه بگذارد، به همین دلیل باید در بررسی وضعیت گوش گربه دقت کرد.

چه زمانی باید گوش گربه را تمیز کرد؟

گوش گربه مکانیسم تصفیه کردن داخلی دارد و برای برخی از گربه‌ها ممکن است چندان نیازی نباشد که ما گوششان را تمیز کنیم؛ اما برخی دیگر از گربه‌ها ممکن است بیشتر به بررسی وضعیت گوش و تمیز کردن این عضو از بدنشان نیاز داشته‌باشند. زمانی که سرپرستی یک گربه را قبول می‌کنیم بهتر است در مورد این موضوع با دامپزشک مشورت کنیم؛ با این حال بررسی وضعیت گوش‌ها باید به صورت هفتگی یا در نهایت ماهانه انجام شود تا در صورت وجود پرز و آلودگی یا سیاهی داخل گوش گربه، آن را تمیز کنیم.

سیاهی داخل گوش گربه می‌تواند ناشی از ترشحات مومی طبیعی گوش و یا نشانه‌ای از کنه و مخمر باشد. بهتر است پیش از ندیدن علائم آلودگی اقدام به تمیز کردن گوش گربه نکنیم تا گوش حیوان آسیب نبیند.

علائم عفونت گوش گربه

زمانی که گوش گربه را معاینه می‌کنیم، علاوه بر پاکیزگی، باید احتمال وجود کنه گوش و همچنین عفونت را هم با توجه به علائم موجود، بررسی کنیم. نشانه‌هایی مانند بوی ناخوشایند، التهاب و قرمزی، تورم، پوسته پوسته شدن گوش، کج شدن سر، از دست دادن تعادل، وجود درد و ناراحتی و خارش از جمله مواردی است که خبر از عفونت گوش گربه می‌دهند و باید برای معاینه و درمان آن اقدام کنیم.

گربه‌هایی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا به مشکلاتی مانند آلرژی و دیابت دچار هستند، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت گوش قرار دارند. در صورتی که عفونت گوش درمان نشود ممکن است عوارض طولانی مدتی روی شنوایی گربه داشته‌باشد و حتی به اندام‌های داخلی بدن او مثل مغز سرایت کند. اگر علائم عفونت را مشاهده کردیم نباید خودمان گوش گربه را تمیز کنیم و باید ادامه روند را به فرد متخصص واگذار کنیم.

وسایل مورد نیاز برای تمیز کردن گوش گربه

آموزش نحوه تمیز کردن گوش گربه موضوع مهمی است که باید یاد بگیریم اما پیش از آن بهتر است وسایل مورد نیاز را فراهم کنیم. برای انجام این کار بهتر است موارد زیر را آماده کنیم:

• پد یا گاز پنبه‌ای استریل
• محلول مخصوص شست‌وشوی گوش گربه
• حوله یا پتویی که در صورت نیاز گربه را با آن نگه داریم
• خوراکی یا تشویقی مورد علاقه گربه که برای خوشحال کردن او از آن استفاده کنیم

برای انتخاب مناسب‌ترین محلول شست‌وشوی گوش گربه، معمولا دامپزشک براساس نژاد و شرایط گربه، بهترین نمونه را پیشنهاد می‌کند. یکی از سوال‌های رایجی که درباره این موضوع مطرح می‌شود این است که آیا می‌توان از گوش پاک کن برای این کار استفاده کرد؟ بسیاری از منابع استفاده از این محصول را رد می‌کنند و می‌گویند ممکن است جرم و آلودگی را به داخل گوش هدایت کرده و به پرده گوش آسیب بزند؛ در برخی از کشورها هم محصولات مختلفی مخصوص گربه و به نام گوش پاک کن گربه ساخته‌ شده‌است که می‌توان از آنها استفاده کرد.

پس بهتر است با دامپزشک مشورت کنیم تا براساس شرایط موجود بهترین گزینه را به ما معرفی کند. از دیگر موضوعات که تمامی منابع در آن هم نظر هستند این است که استفاده از الکل، سرکه یا پراکسید هیدروژن می‌تواند به گوش گربه آسیب برساند. پراکسید هیدروژن برای بافت حساس گوش گربه بسیار تحریک‌کننده است و می‌تواند آسیب جدی به مجرای گوش وارد کند.

نحوه تمیز کردن گوش گربه

برای تمیز کردن گوش گربه، پس از فراهم کردن وسایل مورد نیاز، بهتر است یک فضا و موقعیت راحت برای او پیدا کنیم. اگر دوست پشمالوی ما از بغل کردن و نوازش استقبال می‌کند، می‌توانیم این روش را پیش بگیریم اما اگر کمی ناراحت و بی‌قرار است می‌توانیم از پتو یا حوله برای نگه داشتن او استفاده کنیم و در این حال با او صحبت کنیم؛ حتی برخی دامپزشکان توصیه می‌کنند اسپری‌های آرامبخش را به پتو بزنیم تا گربه آرام‌تر بماند. در این شرایط اگر فرد دیگری در خانه هست، می‌توانیم از او هم برای نگه داشتن گربه کمک بگیریم.

در قدم بعدی محلول پاک کننده مورد نظر را به وسیله قطره‌چکان، یا پنبه اشباع شده از محلول و یا به صورت مستقیم در مجرای گوش می‌ریزیم؛ محلولی که استفاده می‌کنیم باید هم دما با محیط باشد؛ استفاده از محلول در دمای کم و سرد ممکن است باعث اذیت شدن گوش گربه شود. در زمان ریختن محلول در گوش باید دقت کنیم که سر قطره‌چکان یا شیشه با گوش حیوان برخورد نکند یا اگر احتمال این برخورد را می‌دهیم، از پیش، آن قسمت را ضدعفونی کنیم تا باکتری‌ها گسترش پیدا نکنند و احتمال بروز عفونت کاهش یابد.

پس از ریختن محلول برای 5 تا 10 ثانیه قسمت پایینی گوش گربه را ماساژ می‌دهیم؛ بعد از آن بهتر است گربه را چند لحظه به حال خود بگذاریم تا با تکان دادن سر، محلول را از گوش خود خارج کند. زمانی که گربه این کار را انجام می‌دهد، محلول روی مو و پوستش می‌ریزد که آسیبی برای او ایجاد نمی‌کند، اما ما باید حواسمان باشد که در این زمان چشم و دهان خودمان را بسته نگه داریم.

برای خارج کردن باقی‌مانده محلول از گوش گربه، بهتر است پد یا گاز استریل را دور انگشت خودمان بپیچیم و به آرامی لبه گوش و دهانه مجرای آن را تمیز کنیم. انگشت ما بزرگ‌تر از آن است که داخل مجرای گوش شود، با این حال باید دقت کنیم در زمان انجام این کار به هیچ وجه به گوش گربه فشار وارد نکنیم.

برای همه افراد ممکن است راحت نباشد که گوش گربه را تمیز کنند، در این حالت مراجعه به دامپزشکی راحت‌ترین کار است؛ با این وجود بهتر است خودمان این کار را یاد بگیریم تا در مواقع لازم ظرف چند دقیقه گربه را تمیز کنیم و حیوان هم کمتر اضطراب رفتن به دامپزشکی را تحمل کند.