نگهداری از حیوانات خانگی تغییرات زیادی در زندگی ما ایجاد میکند که بسیاری از آنها آثار مثبت وجود این پشمالوهای دوستداشتنی است؛ اما برخی افراد ممکن است با قرار گرفتن در کنار بعضی از حیوانات، به ویژه گربهها، حالتهایی مثل حساسیت و آلرژی را تجربه کنند. نتایج بررسیهای مختلف در کشورهایی مانند آمریکان نشان میدهد که حدود ده درصد از مردم به حیوانات خانگی خود آلرژی دارند که گربهها یکی از پرتکرارترین نامها در بین آنها محسوب میشوند.
فهرست محتوا
Toggleدر این نتایج مشخص شده که گربهها حدودا دو برابر بیشتر از سگها میتوانند باعث ایجاد حساسیت در بین انسانها شوند. حساسیت به حیوانات میتواند در طیف گستردهای از خفیف تا شدید برای انسان رخ دهد، به همین دلیل بهتر است با دلایل این مشکل، نشانهها و راههای درمان و کنترل آن آشنا شویم.
علائم حساسیت به گربه
اگر زمانی که در کنار یک گربه قرار میگیرید، احوالی شبیه به سرماخوردگی تجربه میکنید، بهتر است احتمال حساسیت داشتن به گربه را در نظر بگیرید. به صورت کلی علائمی مانند گرفتگی و آبریزش بینی، عطسه، سرفه، تنگی نفس، درد صورت ناشی از گرفتگی بینی، کهیر و مشکلات پوستی، قرمزی و التهاب پوست در ناحیهای که گربه زبان یا ناخن زده، خارش پوست و قرمزی و خارش در چشم همگی میتوانند از جمله مواردی باشند که افرادی که به گربه آلرژی دارند، در سطوح مختلف تجربه میکنند.
زمانی که فرد دارای حساسیت با گربه روبهرو میشود، ممکن است ظرف مدت چند دقیقه یا چند ساعت، برخی از این نشانهها را در خود احساس کند. پژوهشها نشان دادهاند که حدود 20 تا 30 درصد از افرادی که به آسم آلرژیک مبتلا هستند، در تماس با گربهها علائم شدیدی از حساسیت را تجربه میکنند.
علائم حساسیت پوستی به گربه
همانطور که گفته شد یکی از علائم آلرژی به گربه، بروز حساسیتهای پوستی است. برخی از افراد زمانی که در کنار یک گربه هستند، به ویژه وقتی که با عضو پشمالوی خانه تماس مستقیم دارند، تغییرات غیرطبیعی پوستی را مشاهده میکنند.
این الگو که تحت عنوان درماتیت آلرژیک شناخته میشود، در واقع واکنش سیستم ایمنی بدن فرد است که بروز التهابهای پوستی را به دنبال خواهد داشت. مواردی مانند لکههای برجسته و قرمز رنگ یا همان کهیر بر روی پوست، اگزما و همچنین خارش پوست از جمله مشکلاتی هستند که برای افراد دارای آلرژی به گربه ایجاد میشوند.
چرا گربه باعث آلرژی میشود؟
باور بسیاری از افراد این است که موی گربه باعث ایجاد آلرژی میشود؛ این موضوع میتواند تا حدی درست باشد اما این موی گربه به خودی خود نیست که حساسیت را بروز میدهد، بلکه یک نوع پروتئین در مو، بزاق دهان، اشک چشم، ادرار و پوسته خشک شده یا شوره بدن گربه وجود دارد که میتواند در برخی افراد علائم حساسیت را برانگیزد. این پروتئین در هوا آزاد شده و زمانی که فرد آن را استنشاق میکند، دچار علائم آلرژی میشود. حتی در افرادی که حساسیت به گربه ندارند هم ممکن است تماس با گربه، بعضی نشانههای آلرژی را فعال کند.
در افراد مبتلا به آلرژی به گربه، سیستم ایمنی بدن با حساسیت بیشتری کار میکند و با ورود این پروتئین به بدن انسان، آن را به منزله مهاجمی از جنس باکتری و ویروس تصور کرده و به آن حمله میکند؛ این موضوع باعث میشود که فرد نشانههایی را حس کند که در زمانی حمله سیستم ایمنی به آلرژنها تجربه میکند.
تست آلرژی به گربه
علائم ذکر شده به ویژه زمانی که انسان در نزدیکی گربه قرار میگیرد، میتواند بیانگر آلرژی فرد به این حیوان باشد؛ با این حال ممکن است این نشانهها دلایل دیگری هم داشتهباشند. برای اطمینان از اینکه به گربه آلرژی داریم یا نه میتوانیم از متخصص آلرژی و ایمونولوژی کمک بگیریم. معمولا تستهایی وجود دارند که فرد را در مقابل ابتلا به این مشکل آزمایش میکنند.
در این تستها بدن از طریق خراش کوچک پوستی در مقابل آلرژنهای گربه قرار میگیرد و واکنش پوست از نظر تورم، قرمزی و یا سایر تغییراتی که میتواند نمایانگر حساسیت باشد کنترل بررسی میشود. نشانههای ذکر شده معمولا طی 15 تا 20 دقیقه بروز میکنند. پزشکان معتقدند که این آزمایش باید برای والدین گربهها که احتمال وجود حساسیت را میدهند، حتما انجام شود.
همه گربهها آلرژی ایجاد میکنند؟
این سوال احتمالا پرسش خیلی از افرادی است که علاقه زیادی به گربهها دارند اما در کنار آنها علامتهای حساسیت را تجربه میکنند. در جواب آنها باید بگوییم که پروتئینهای حساسیتزا در همه گربهها وجود دارد اما با توجه به اینکه یکی از رایجترین روشهای منتشر شدن این آلرژنها، موی گربه است، گربههایی که حجم موی بیشتر، طول موی بلندتر و ریزش موی بیشتری دارند، احتمال بروز حساسیت در افراد را هم افزایش میدهند.
برای افراد دارای حساسیت، گربههایی با موهای کوتاهتر و با ریزش موی کمتر، گزینههای بهتری محسوب میشوند؛ همین موضوع است که گربه اسفینکس را به یکی از نژادهایی تبدیل میکند که حساسیت کمتری برای انسان ایجاد میکنند.
حساسیت به گربه در کودکان
حساسیت به حیوانات در بین کودکان هم رایج است و برخی از کودکان در کنار حیواناتی مثل گربه، سگ و اسب علائم آلرژی را نشان میدهند. این نشانهها شباهت زیادی به علائم آلرژی در بزرگسالان دارد؛ بروز مواردی مثل آبریزش یا گرفتگی بینی، تنگی نفس و خسخس سینه، عطسه و سرفه کردن، خارش و التهاب چشم، خارش گلو، دهان و بینی، التهاب و خارش و کهیر در پوست و آنافیلاکسی در موارد شدید، میتوانند خبر از وجود حساسیت به حیوانات به ویژه حساسیت به گربه در کودکان را بدهند.
این علائم میتوانند با نشانههای حساسیت فصلی در کودک یکسان به نظر برسند، به همین دلیل اگر علائم شدت پیدا کردند، لازم است کودک تحت معاینه پزشک قرار بگیرد. کودکانی که به آسم مبتلا هستند، با احتمال بیشتری دچار حساسیت به حیوانات میشوند.
درمان آلرژی به گربه
زمانی که از وجود آلرژی به گربه مطمئن شدیم میتوانیم با توصیه پزشک، از برخی داروها برای کنترل و بهبود علائم استفاده کنیم:
آنتیهیستامینها از جمله داروهایی هستند که میتوانند برخی از علائم حساسیت مثل گرفتگی بینی و مشکلات چشمی را کاهش دهند. سیتریزین، دیفن هیدرامین، لوراتادین و برخی از اسپریهای بینی یا قطرههای چشمی که شامل نوعی آنتیهستامین میشوند در این زمینه به کار میروند.
اسپریهای استروئیدی بینی هم میتوانند نشانههایی مانند تنگی نفس را کاهش دهند.
واکسن آلرژی یا ایمونوتراپی هم از جمله روشهایی هستند که برای کنترل آلرژی به کار میروند؛ البته این واکسنها معمولا برای کودکان تزریق نمیشوند و برای بزرگسالان هم نیاز به تکمیل دوره تزریق وجود دارد.
درمان خانگی حساسیت به گربه
ممکن است برخی از افراد در مواجهه با آلرژی به گربه، اصلیترین راه را حذف گربه از خانه بدانند؛ اما این کار برای همه امکانپذیر نیست و در بسیاری از مواقع این دوستان پشمالو از عزیزترین اعضای خانه محسوب میشوند. در این شرایط رعایت کردن برخی نکات شدت درگیری با حساسیت را به خوبی کاهش میدهد:
- بهتر است که رفتوآمد گربه را به چند فضا از خانه محدود کنیم و به ویژه به او اجازه ورود به اتاق خواب خودمان را ندهیم. همچنین برای تخت خواب از پارچههای ضدحساسیت استفاده کنیم.
- از دستگاههای تصفیه هوا با فیلتر HEPA استفاده کنیم تا کنههای گرد و غبار و شوره بدن گربه را از هوای خانه حذف کند.
- بهتر است خانه را به صورت روزانه و حتی دوبار در روز جارو برقی بکشیم تا موهای گربه از سطح خانه جمع شوند. در این راستا شستوشوی فرش و به صورت کلی وسایل خانه میتواند به کنترل علائم آلرژی کمک کند.
- تماس مستقیم با گربه میتواند شدت بروز علائم را افزایش دهد؛ به همین دلیل بهتر است گربه را بغل نکنیم و نبوسیم. همچنین بعد از دست زدن به گربه، حتما دستمان را با آب و مایع شوینده بشوییم.
نگهداری از حیوانات مسئولیت مهمی است و بهتر است قبل از قبول سرپرستی آنها موارد مختلف را بررسی کنیم. یکی از این موارد وجود حساسیت به حیوان در خودمان و سایر اعضای خانواده است. بهتر است اگر این مشکل وجود داشت با پزشک مشورت کنیم که در صورت شدت بالای این موضوع در فرد و تشخیص پزشک به دور بودن شخص از حیوانات، سرپرستی گربه یا هر حیوان دیگری را نپذیریم؛ چون زمانی که حیوان به بودن در خانه ما عادت میکند، جدا کردن او میتواند برایش مشکلات مختلفی ایجاد کند.